Tối qua 12/9, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã công khai 12.028 trang sao kê tiền ủng hộ đồng bào bị ảnh hưởng bởi bão Yagi (bão số 3) với tổng số tiền lên tới 527,8 tỷ đồng.
Trong hơn 12 nghìn trang sao kê này, mọi giao dịch quyên góp của người dân đều được ghi nhận chi tiết như thời gian, số tiền, nội dung chuyển khoản.
Giao dịch vài nghìn đồng hay vài trăm triệu đồng đều là tấm lòng chia sẻ của hàng vạn người dân gửi gắm đến đồng bào bị thiệt hại do bão Yagi gây ra. Đây là tinh thần, truyền thống chia sẻ trong lúc khó khăn hoạn nạn của người Việt. Tuy nhiên, theo dõi mạng xã hội từ tối qua đến giờ, tôi thấy có hiện tượng "check VAR" và đã phát hiện ra nhiều trường hợp phông bạt tiền quyên góp.
Ví dụ, chuyển khoản 100 nghìn đồng nhưng chỉnh sửa ảnh để thành chuyển khoảng 100 triệu đồng, 500 nghìn đồng nhưng cố tình che số tiền để nhiều người nghĩ là đã ủng hộ 500 triệu đồng. Thậm chí, có những nội dung nhân danh tập thể nhưng số tiền chuyển khoản là 10 nghìn đồng, 20 nghìn đồng.
Phải khẳng định một lần nữa, tiền ủng hộ dù một nghìn đồng hay 100 triệu đồng đều rất quý. Những người thổi phồng tiền ủng hộ (đa phần là KOL) bị "ông sao kê chiếu", cộng đồng mạng người chê, người trách khi phát hiện ra họ lợi dụng chuyển khoản ủng hộ để làm màu, để phông bạt, để làm hình ảnh cá nhân.
Riêng tôi cảm nhận, công khai minh bạch số tiền ủng hộ đồng bào bị lũ lụt ở miền Bắc mang một ý nghĩa to lớn, vì hàng vạn người dân quyên góp tiền được trực tiếp tiếp cận bảng sao kê và cảm thấy tấm lòng của mình được ghi nhận một cách đầy đủ.
Trong những ngày tới danh sách 12 nghìn trang này sẽ kéo dài hơn nữa, sức nặng của nó tựa Thái Sơn, bởi nó thể hiện tình nghĩa đồng bào.
Những năm qua đã dấy lên nhiều lùm xùm quanh chuyện thực chất của hoạt động cứu trợ, chuyện sao kê của những người nổi tiếng. Việc công khai sao kê tăng cường sự tin tưởng của cộng đồng mà còn thu hút thêm nhiều nhà hảo tâm tham gia vào các hoạt động từ thiện, ủng hộ đồng bào khó khăn vì thiên tai.
Bảng sao kê cũng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả của hoạt động từ thiện. Nhờ có nó, các cá nhân, tập thể (công ty...) có thể đánh giá lại hiệu quả của đợt quyên góp này, từ đó đưa ra những điều chỉnh phù hợp để đạt được kết quả tốt nhất.
Tôi nghĩ, cũng đến lúc cần xây dựng một nền tảng công nghệ thông tin hiện đại để quản lý, lưu trữ và công khai thông tin về các hoạt động từ thiện để người dân, cơ quan chức năng tiện tra cứu hơn.
Ngoài ra, công khai minh bạch bảng sao kê, những người phông bạt tự động không còn đất diễn.
*Quan điểm của bạn thế nào? Gửi bài tại đây.
Hữu Duy